Hướng dẫn thực hiện trám lấp giếng không sử dụng: Theo quy định tại QCVN 83:2024/BTNMT

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trám lấp giếng không sử dụng (QCVN 83:2024/BTNMT), được ban hành bởi Thông tư số 22/2024/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trờng), có hiệu lực từ ngày 26 tháng 5 năm 2025 , với một số nội dung chính như sau:

1. Trám lấp giếng là việc sử dụng vật liệu chuyên dụng để lấp đầy giếng, nhằm ngăn chặn nước bẩn, chất ô nhiễm từ mặt đất xâm nhập vào các tầng chứa nước và ngăn chặn sự lưu thông giữa các tầng, lớp chứa nước khác nhau qua giếng .

2. Giếng nào cần trám lấp? Quy chuẩn này áp dụng cho các loại giếng sau:

• Giếng khoan, giếng đào phục vụ điều tra, đánh giá, thăm dò, khai thác nước dưới đất.

• Giếng khoan khảo sát địa chất công trình , xử lý nền móng công trình xây dựng, xây dựng công trình ngầm.

• Giếng khoan thăm dò địa chất , thăm dò, khai thác khoáng sản.

Lưu ý: Giếng khoan thăm dò, khai thác dầu khí không thuộc phạm vi điều chỉnh của Quy chuẩn này.

3. Quy chuẩn này áp dụng cho các cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên nước, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân có liên quan đến việc trám lấp giếng không sử dụng.

4. Thời điểm áp dụng Quy chuẩn mới Thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trám lấp giếng không sử dụng (QCVN 83:2024/BTNMT) có hiệu lực thi hành từ ngày 26 tháng 5 năm 2025 . Kể từ ngày này, Thông tư số 72/2017/TT-BTNMT ngày 29 tháng 12 năm 2017 sẽ hết hiệu lực. Quy định chuyển tiếp quan trọng: Nếu chủ giếng đã gửi thông báo trám lấp theo Thông tư số 72/2017/TT-BTNMT trước ngày quy chuẩn mới có hiệu lực, thì vẫn tiếp tục thực hiện theo quy định của Thông tư số 72/2017/TT-BTNMT.

5. Quy trình 6 bước trám lấp giếng không sử dụng Đối với hầu hết các loại giếng, quy trình trám lấp bao gồm 6 bước sau:

1. Thông báo về việc trám lấp giếng.

2. Kiểm tra, đánh giá tình trạng giếng.

3. Vệ sinh giếng.

4. Chuẩn bị vật liệu, dụng cụ, máy móc, thiết bị và nhân lực.

5. Thi công trám lấp giếng.

6. Báo cáo kết quả thi công trám lấp giếng.

(Giếng khoan khảo sát địa chất công trình, xử lý nền móng công trình xây dựng, xây dựng công trình ngầm sẽ thực hiện theo TCVN 9437:2012 Khoan thăm dò địa chất công trình).

Chi tiết các bước cần biết:

Bước 1: Thông báo về việc trám lấp giếng Đây là bước quan trọng đầu tiên!

• Đối với HỘ GIA ĐÌNH VÀ CÁ NHÂN: Trong thời hạn không quá 10 ngày trước khi thi công, bạn cần gửi thông báo trám lấp giếng không sử dụng bằng văn bản (theo mẫu tại Phụ lục B của Quy chuẩn) đến Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (UBND cấp xã) nơi có giếng trám lấp. [Hình ảnh: Mẫu thông báo trám lấp của hộ gia đình/cá nhân]

• Đối với TỔ CHỨC (Doanh nghiệp, đơn vị): Trong thời hạn không quá 10 ngày trước khi thi công, bạn cần gửi thông báo bằng văn bản kèm theo phương án trám lấp giếng không sử dụng (theo mẫu tại Phụ lục A của Quy chuẩn) đến Sở Tài nguyên và Môi trường nơi có giếng trám lấp.

Bước 2: Kiểm tra, đánh giá tình trạng giếng & Bước 3: Vệ sinh giếng Trước khi trám lấp, cần:

• Kiểm tra, đo đạc mực nước tĩnh (nếu có), chiều sâu, đường kính giếng.

• Đánh giá mức độ thông thoáng của giếng, tình trạng các vật cản bên trong.

• Kiểm tra khả năng rút, nhổ ống chống (nếu có).

• Vệ sinh, vớt rác và các vật cản khác trong giếng.

Bước 4: Chuẩn bị vật liệu, dụng cụ, máy móc, thiết bị và nhân lực

• Vật liệu trám lấp phải được lựa chọn, tính toán khối lượng phù hợp và tập kết tại khu vực giếng.

• Nhân lực, dụng cụ, máy móc, thiết bị phải đầy đủ và phù hợp với từng loại giếng.

Vật liệu trám lấp phổ biến:

• Giếng khoan:

◦ Hỗn hợp vữa: Vữa xi măng, vữa bentonite, sét tự nhiên, hoặc vữa xi măng trộn với sét tự nhiên/bentonite, hoặc vữa khác có tính chất đông kết, trương nở tương đương sét tự nhiên.

◦ Vật liệu dạng viên: Sét tự nhiên dạng viên, hoặc vật liệu dạng viên khác có tính thấm nước, trương nở tương đương sét tự nhiên. Lưu ý: vật liệu dạng viên phải có dạng hình cầu và kích thước không lớn hơn 0,25 lần đường kính trong nhỏ nhất của giếng .

◦ Đối với hộ gia đình và cá nhân, có thể lựa chọn các loại vật liệu trên hoặc vật liệu khác nhưng phải đảm bảo ngăn chặn được nước bẩn và sự lưu thông giữa các tầng nước.

• Giếng đào: Sử dụng đất, sét tự nhiên hoặc vật liệu khác có tính cách nước tốt hơn hoặc tương đương với các lớp đất, đá xung quanh giếng đào .

Bước 5: Thi công trám lấp giếng Đây là bước kỹ thuật quan trọng nhất!

• Đối với giếng khoan:

◦ Thực hiện trám lấp theo từng đoạn (không quá 10 m) .

◦ Nếu có thể, rút, nhổ ống chống đồng thời với quá trình trám lấp, đảm bảo chân ống chống luôn nằm trong lớp vật liệu đã trám lấp để tránh sạt lở thành giếng.

◦ Nếu dùng hỗn hợp vữa: Đổ hoặc bơm vữa qua ống đổ/bơm xuống đáy giếng. Sau khi lấp đầy một đoạn, rút ống chống (nếu được) và di chuyển ống đổ/bơm lên để tiếp tục đoạn tiếp theo.

◦ Nếu dùng vật liệu dạng viên: Đổ vật liệu từ từ qua miệng giếng. Nếu giếng khô, cần bổ sung nước vào giếng trước và trong suốt quá trình trám lấp để đảm bảo vật liệu ngập hoàn toàn trong nước.

◦ Nếu không thể rút, nhổ ống chống: Trám lấp đến cách mặt đất tối thiểu 1,0 m. Sau đó, đào mở rộng miệng giếng, cắt bỏ đoạn ống chống ở độ sâu tối thiểu 1,0 m dưới mặt đất, rồi lấp đầy bằng đất, đá hoặc cát có thành phần đồng nhất với lớp phủ bề mặt khu vực giếng.

• Đối với giếng đào:

◦ Thi công theo từng đoạn .

◦ Vật liệu được đổ xuống đáy giếng theo từng lớp và phải được đầm, nện chặt .

◦ Tối thiểu 1,0 m trên cùng của giếng phải được trám lấp bằng đất, cát tự nhiên hoặc vật liệu có tính chất tương đồng với lớp phủ bề mặt khu vực giếng.

• Hoàn trả mặt bằng: Sau khi hoàn thành, tháo dỡ thiết bị, dọn dẹp rác thải và vật liệu dư thừa tại khu vực thi công.

Bước 6: Báo cáo kết quả thi công trám lấp giếng Sau khi hoàn thành việc trám lấp, bạn cần gửi báo cáo kết quả:

• Đối với HỘ GIA ĐÌNH VÀ CÁ NHÂN: Trong thời hạn không quá 10 ngày kể từ ngày hoàn thành, gửi báo cáo bằng văn bản (theo mẫu tại Phụ lục Đ của Quy chuẩn) đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có giếng trám lấp. UBND cấp xã sẽ tổng hợp và cập nhật vào hệ thống thông tin tài nguyên nước quốc gia.

• Đối với TỔ CHỨC (Doanh nghiệp, đơn vị): Trong thời hạn không quá 10 ngày kể từ ngày hoàn thành, gửi báo cáo bằng văn bản về kết quả thi công trám lấp giếng (theo mẫu tại Phụ lục C hoặc Phụ lục D tùy loại giếng) đến Sở Tài nguyên và Môi trường nơi có giếng trám lấp.

6. Trách nhiệm và lưu ý quan trọng

• Các Bộ, cơ quan, UBND các cấp và tất cả các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quy chuẩn này .

• Sở Nông nghiệp và Môi trường và UBND cấp xã sẽ tổ chức kiểm tra thực tế đối với giếng trám lấp dựa trên thông báo của bạn.

• Nếu quá trình kiểm tra phát hiện giếng trám lấp không đáp ứng yêu cầu , bạn phải có biện pháp khắc phục.

• Khuyến khích sử dụng các dạng vật liệu trám lấp mới, thân thiện với môi trường có tính chất tương tự các vật liệu được quy định.

• Chủ giếng có trách nhiệm lưu trữ đầy đủ hồ sơ, tài liệu liên quan đến công tác trám lấp.

• Định kỳ, UBND cấp xã, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ tổng hợp và báo cáo về tình hình trám lấp giếng trên địa bàn./.

Phan Ngọc Hà - TNN,B&HĐ